ΧΥΤΑ Σκοπός | Παραπομπή στο Δικαστήριο της ΕΕ – N. Πέττας: «Εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγουμε μια νεότερη καταδίκη»

Ο κ. Πέττας αρχικά, υπενθυμίζει στους αναγνώστες μας το «Χρονολόγιο της υπόθεσης του Σκοπού», δηλαδή όλα όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα σε σχέση με την διαχείριση του χώρου από το 2012, όταν και έγινε η πρώτη παραπομπή της χώρας στο Δικαστήριο της ΕΕ, καθώς συνεχιζόταν η εναπόθεση σκουπιδιών σε έναν ήδη κορεσμένο ΧΥΤΑ.
Πιο αναλυτικά, οι ημερομηνίες σταθμοί, είναι:
21-12-2012: Παραπομπή Ελλάδος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης γιατί ο Δήμος Ζακύνθου διατηρούσε σε λειτουργία έναν δυσλειτουργικό και κορεσμένο χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων (ΧΥΤΑ) στη Ζάκυνθο ο οποίος δεν πληρούσε (ήδη από το 2012) τις προϋποθέσεις και απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ένωσης
17-07-2014: C 600/12 Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί της παραπομπής, με την οποία καταδικάστηκε η Ελλάδα για παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με την εντεύθεν υποχρέωση αποκατάστασης του ΧΥΤΑ
31-12-2015: Λήξη της ισχύος των περιβαλλοντικών όρων για τον ΧΥΤΑ
2015-2017: Ο Δήμος Ζακύνθου συνέχισε να εναποθέτει απορρίμματα ενώ η άδεια λειτουργίας του είχε λήξει στις 31-12-2015.
28-04-2017: Επιστολή (final reminder) της Κομισιόν προς την Ελλάδα με την οποία καταγγέλλεται η πρακτική του Δήμου Ζακύνθου να συνεχίσει να εναποθέτει σκουπίδια στο ΧΥΤΑ
Τέλη 2017: Ο Δήμος Ζακύνθου σταματά να εναποθέτει στο ΧΥΤΑ απορρίμματα.
2021: Ίδρυση του Περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) και μεταφορά της αρμοδιότητας του ΧΥΤΑ από τον Δήμο Ζακύνθου στον ανωτέρω φορέα.
Ήδη από το 2021 ο Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ έχει υποβάλει προς αδειοδότηση μελέτη για τα έργα αποκατάστασης, εν τούτοις ακόμη δεν έχει ληφθεί η σχετική άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες περιβάλλοντος.
2023: Εκ νέου παραπομπή της Ελλάδος για το ΧΥΤΑ καθώς μετά από πέντε έτη που έχει κλείσει (2017-2023) δεν έχει αποκατασταθεί και εναρμονιστεί με την περιβαλλοντική νομοθεσία, πράγμα που καθιστά τον ΧΥΤΑ απειλή για την Δημόσια Υγεία και το Περιβάλλον. Η εν λόγω παραπομπή έχει και αίτημα χρηματικού προστίμου αναδρομικά από το 2014, οπότε και εξεδόθη η πρώτη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ΧΥΤΑ.
Όπως επισημαίνει ο κ. Πέττας υπάρχουν δύο κίνδυνοι για την υπόθεση: «Α. Ενόψει της προηγούμενης καταδίκης της χώρας μας για την παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγουμε μια νεότερη καταδίκη. Β. Σε περίπτωση που τυχόν εκδοθεί καταδικαστική απόφαση, εάν αυτή συνοδευθεί από την αναδρομική επιβολή προστίμου, τότε αυτό το πρόστιμο μπορεί να μετακυληθεί στον φορέα ρύπανσης, που είναι ο Δήμος Ζακύνθου».

Σε δηλώσεις του στο ΙΟΝΙΑΝ, ο γνωστός δικηγόρος, σημείωσε: «Είμαστε ενώπιον ενός γεγονότος που μας γεμίζει προβληματισμό, θλίψη και ανησυχία. Από το 2017 και εντεύθεν η περιοχή του ΧΥΤΑ Σκοπού έχει σταματήσει να δέχεται απορρίμματα, αλλά είχαμε μια παρεπόμενη υποχρέωση. Ποια ήταν αυτή; Να φροντίσουμε να λάβουμε μέτρα αποκατάστασης δοθέντος ότι βρίσκεται μάλιστα σε περιοχή Natura 2000. Παρόλα αυτά δεν καταφέραμε να κάνουμε το παραμικρό. Για αυτό και τώρα έρχεται η Κομισιόν εκ νέου και μάλιστα υπό την απειλή επιβολής αναδρομικών προστίμων να μας παραπέμψει και πάλι στο Δικαστήριο της ΕΕ για να καταδικάσει τη χώρα μας για δυο λόγους.
Ο πρώτος είναι για την παλαιότερη μη περιβαλλοντική συμμόρφωση και για το γεγονός ότι εναποθέταμε απορρίμματα στον ΧΥΤΑ ενώ η άδεια λειτουργίας του είχε σταματήσει και δεύτερον, ότι ακόμα και όταν σταματήσαμε να κάνουμε αυτό, δεν καταφέραμε μέχρι σήμερα να λάβουμε μέτρα αποκατάστασης. Μπαίνουμε σε μια δίκη εξαιρετικά δύσκολη για την οποία υπάρχει ήδη για τα ίδια περιστατικά καταδίκη της Ελλάδας και μπορεί κάποιος να προδικάσει με κάθε επιφύλαξη και μια δεύτερη καταδίκη που μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή προστίμων. Τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε αυτές τις περιπτώσεις από την ΕΕ και από το δικαστήριο είναι διττά. Εάν ανάγονται στο παρελθόν έχουν αναδρομική ισχύ και έχουν αφενός ένα εφάπαξ σκέλος άμεσης καταβολής, αλλά και ένα σκέλος ημερήσιας καταβολής, μέχρις ότου η Ελλάδα και η Ζάκυνθος εν προκειμένω, να λάβει όλα τα μέτρα για την αποκατάσταση του ΧΥΤΑ. Υπάρχει σχετική νομοθεσία που λέει ότι αν επιβληθεί κάποιο πρόστιμο σε σχέση με την περιβαλλοντική νομοθεσία, μπορεί το πρόστιμο αυτό να μετακυληθεί στον φορέα περιβαλλοντικής μόλυνσης, δηλαδή στον Δήμο, ο οποίος μέχρι και το 2021 που ήταν αρμόδιος( αφενός μεν μέχρι το 2017 επιβάρυνε την περιοχή με απορρίμματα) και αφετέρου μεταγενέστερα μέχρι το 2021 δεν έλαβε κανένα μέτρο».