Ο Ερασίμολπος σχολιάζει : “Salvatores Dei”
Ο Νίκος Καζαντζάκης, όταν έγραψε την “Ασκητική” του, έδωσε σαν πρώτο τίτλο το “Salvatores Dei” και με μικρότερα γράμματα από κάτω, “Ασκητική”. Με αυτή του την κίνηση προσπάθησε να μας μεταφέρει έναν από τους προβληματισμούς του για το Θείον. Λέει λοιπόν ο Δάσκαλος, ότι όπως η ύπαρξή μας εξαρτάται από τον Θεό, που είμαστε κατ’ εικόνα και ομοίωση αυτού, έτσι και η ύπαρξη του Θεού εξαρτάται από μας τους ανθρώπους, εξού και ο τίτλος “Οι σωτήρες του Θεού” (Salvatores Dei).
Ήθελα δε, να διευκρινίσω κάτι σημαντικό. Ο Καζαντζάκης ήταν βαθιά θρήσκος και σίγουρα όχι άθεος.
Η πίστη του για το Θείο φανερώνεται σε πολλά από τα έργα του, από το “Ο φτωχούλης του Θεού” μέχρι τις δύο αντίθετες μορφές των παπάδων στο “Ο Χριστός ξανασταυρώνεται”. Απλώς η ιδεολογία του δεν ταυτιζόταν με τις περιορισμένες και μονοδιάστατες αντιλήψεις της καθολικής, αλλά και της ανατολικής, ορθόδοξης εκκλησίας. Γι’ αυτό και τον πολέμησαν με τόσο ζήλο.
Είναι δε, πολύ ενδιαφέρουσα η απάντησή του προς αυτούς: “Μου δώσατε μια κατάρα, Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Σας εύχομαι να ‘ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να ‘στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ”.
