Οδηγήτρια, Σκοπιώτισσα, Κρυονεριώτισσα, Πικριδιώτισσα…
Είναι μερικά μόνο από τα ονόματα που η πλούσια θρησκευτική μας παράδοση έχει προσδώσει στις Παναγίες της.
Και κάθε χρόνο, η μέρα που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου “δεν είναι μέρα πένθους για μια αγαπημένη γυναίκα που “έφυγε” αλλά γιορτή χαράς και αγαλλίασης για την ξαναγκάλιασμα της μητέρας με τον αγαπημένο της γιο, την άνθηση της φύσης, την πλημμύρα των συναισθημάτων, το πανηγύρι της ανθρώπινης επαφής στην επιστροφή των ανθρώπων της πόλης στη γενέθλια γη”, όπως χαρακτηριστικά διαπιστώνουμε απο τα κηρύγματα και τους ύμνους της ημέρας.
Δεν υπάρχει περίπτωση, όπου κι αν μας έβγαζε ο δρόμος στο νησί μας, να μην βρούμε μια εκκλησιά που να γιορτάζει την Παναγιά της, μια αφορμή για θρησκευτική κατάνυξη αλλά και για γνήσιο ζακυνθινό γλέντι, με χορούς, τραγούδια, εκλεκτούς μεζέδες και μπόλικο κρασί.
Οι Εκκλησίες αφιερωμένες στην Παναγία (νέες και παλιές) στη Ζάκυνθο.
(Από το βιβλίο του Ντίνου Κονόμου).
ΠΑΝΑΓΙΑ… η Αναφωνήτρια, η Βλασοπουλιά (Λιθακιά), η Βλαχέραινα των μπακάληδων (Νερατζούλες), η Βλαχέραινα του Ζωναρά (Ακρωτήρι), η Βλαχέραινα του Βάρτζελη (Γαλάρο), η Βραχιώτισσα (Κούκεσι), η Γαβαλούσα (πόλη), η Δερματούσα (Τραγάκι), η Επισκοπιανή (Πόλη),η Βαγγελίστρα (στη Μέσα Μερία), η Ευαγγελίστρια (Μπόχαλη), η Ευαγγελίστρια (Πελούζο),η Ευαγγελίστρια (Κάτου Γερακαρίο) η Ευαγγελίστρια (Μπελούσι), η Ευτυχιδιώτισσα – Ευτοχίδω (Μαχαιράδο), η Καντουνιώτισσα (Τραγάκι), η Καταστάρα (Καταστάρι), η Κεριώτισσα (Κερί), η Κουρβουλιώτισα (Λιθακιά), η Κρυονερίτισσα (Βόρειο άκρο Πόλης), η Κυρία των Αγγέλων (Πόλη), η Λαγκαδιώτισα (Ανω Γερακαριο), η Λαουρεντενα (Καστρο), η Μαραθωνιωτισα (Μαραθονήσι), Μελισιώτισσα (Κοιλιωμένος), η Μεσοχωρίτισσα (Πηγαδάκια), η Μισοπαπαντίτισα (πόλη), η Μπελουσιώτισσα, η Νικολακαδιωτισα (Μουζάκι), η Ντουσενα (Πολη), η Ξεροκαστελιωτισα, η Οδηγητρια (Πολη), του Βαλσαμου (Πολη), η Παναγούλα στο Βανατο, στα Βαρκα (Γερακαρίο),τσι Βολίμες, του Βουγιάτου, στου Βρυταση (Μπελουσι), των Γιακουμελεέων (Γύρι), τσι Γλινες(Γαϊτάνι), του Γράμψα (Λαγοπόδο), του Δε-Ναζη (Γαιτάνι και Μπελουσι), του Δράκα, του Εγκαρχου (Βουγιάτο), στην Εξωχώρα, του Καλλητέρου, στην Καντουνά (Καταστάρι), στο Κεφαλόβρυσο, η Κομηνιώτισα (Πισινώντας), του Σκουλικώδου, στα Λαγκαδάκια, του Μακρηγαϊτάνι,του Μαρκαντάτου (Αγιος Δημητριος), του Μαρτελάου (Βαρες), του Μερμιγκάρι (Γαλάρο), στο Παλιοκάντουνο(Ροϊδο), Παναγούλα (Νερατζούλες), του Πλαρινού (Ορθωνιές), στο Πλουμάρι (Λιθακιά), του Σολωμού (Βαρές), η Περναριώτισα (Σκουλικάδο), η Πικριδιώτισα (πόλη), η Σκοπιώτισσα (Βασιλικός), η Σπηλιώτισσα (Βολίμες), η Σπηλούλα (Καλλιπάδο), η Υπαπαντή (πόλη, Μαχαιραδο, Κοιλιωμενο, Ακρωτηρι, Αγαλας), Υπεράγαθος, η Φανερωμένη (πόλη, Λιθακιά, Πισινώντας).