Ο Ερασίμολπος σχολιάζει: «Αλληλογραφία Αϊνστάιν- Φρόιντ»

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν πήρε την πρωτοβουλία να επικοινωνήσει με τον Σίγκμουντ Φρόιντ τον Ιούλιο του 1932 σχετικά με τους πολέμους. Πράγματι, η παγκόσμια ιστορία είναι γεμάτη πολέμους. Κατά τον Πλάτωνα, «διά την των χρημάτων κτήσιν, πάντες οι πόλεμοι γίγνονται». Ο άνθρωπος, κατά τον Σ. Φρόιντ, ανήκει στο ζωικό βασίλειο και το ήμισυ της ψυχής του είναι ζωώδες, ενώ το υπόλοιπο μισό έχει τη νοημοσύνη που τον ξεχωρίζει από τα ζώα. Οι αρχαίοι Έλληνες, γνώστες της ανθρώπινης ψυχής, παρουσιάζουν τη φύση του ανθρώπου στην ευφάνταστη μυθολογία τους. Έτσι, ο Κρόνος έτρωγε τα παιδιά του, ο δε Μινώταυρος ήταν μισός άνθρωπος και μισός ταύρος. Ο πόλεμος είναι απόρροια του ζωώδους ενστίκτου του ανθρώπου, που κυριαρχείται από το μίσος και την καταστροφή. Υποχρεώνει τους νέους, χωρίς τη θέλησή τους, να σκοτώσουν νέους από την εχθρική πλευρά, που εκατέρωθεν έχουν γονείς και οικογένεια και όλα αυτά για την αποτυχία των πολιτικών να βρουν ειρηνικές λύσεις. Και ο μεν Αϊνστάιν, ως φυσικός με τετράγωνη λογική και μυαλό, προτείνει ότι για να απαλλαγούν οι άνθρωποι από τη μοίρα του πολέμου πρέπει να θεσπιστεί ένα υπερεθνικό όργανο, το οποίο, θα είναι σε θέση να εκδίδει αδιαφιλονίκητες αποφάσεις και να επιβάλλει δυναμικά την εκτέλεσή τους.
Θα μου πείτε, έχουμε τα Ηνωμένα Έθνη και το Δικαστήριο της Χάγης. Οι αποφάσεις τους όμως, κυρίως των Ηνωμένων Εθνών, μένουν μόνο στα χαρτιά (βλέπε την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο).
Ο δε Φρόιντ συμπεραίνει ότι είναι άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου και γι’ αυτό ό,τι και να λέμε και να φιλοσοφούμε, το ζωώδες ένστικτο του ανθρώπου τελικά υπερτερεί και οι πόλεμοι ξαναγίνονται. Κάθε φορά που η τραγωδία του πολέμου συμβαίνει είναι ένα ξεκάθαρο πλήγμα και οπισθοδρόμηση του πολιτισμού. Αυτή η αποτυχία της προσπάθειάς μας για να εκλείψουν οι πόλεμοι δεν πρέπει να μας καταβάλλει· τουναντίον πρέπει να επιμείνουμε πιο αποφασιστικά, ούτως ώστε να αναβαθμίσουμε τον πολιτισμό μας με το να πρυτανεύσει η ειρήνη και το ανθρώπινο ήμισυ της ψυχής μας.