Λεκτική δυσπραξία σε αγοράκι 3ετών

Γράφει ο Λογοθεραπευτής Αλέξανδρος Λυμούρης

Έχω ένα αγοράκι σχεδόν 3 χρονών. Όταν ήταν 1 χρόνου έλεγε κάποιες συλλαβές (μα-μα, πα-πα) ξαφνικά σταμάτησε να τα λέει και αυτά. Έλεγα είναι μικρός θα τα πει όλα μαζί ας του δώσω τον χρόνο του. Τον τελευταίο ένα χρόνο περίπου πήγα σε διαφόρους παιδιάτρους και νευρολόγους και όλοι μου έλεγαν ότι είναι απλά μια φυσιολογική καθυστέρηση στην ομιλία του, να τον πάρω νηπιαγωγείο και θα μιλήσει. Εδώ και 5 μήνες σχεδόν ξεκινήσαμε σχολείο όμως λεκτικά το μωρό δεν έχει και τόση μεγάλη διαφορά (σε όλα τα άλλα ζωγραφική δραστηριότητες κ.τ.λ έχει τρομερή βελτίωση).
Η αναπτυξιακή λεκτική δυσπραξία-ΑΛΔ (ή απραξία) είναι μία νευρολογικής φύσης κινητική διαταραχή της ομιλίας που εντοπίζεται από νωρίς στη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού. Το παιδί δυκολεύεται να σχεδιάσει, να οργανώσει και να παράγει όλη εκείνη την σειρά των πολύ λεπτών και συγκεκριμένων κινήσεων της γλώσσας, των χειλιών, της γνάθου και της υπερώας που είναι απαραίτητες για την παραγωγή της καταληπτής ομιλίας. Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουμε αυτές τις κινήσεις αυτόματα, ασυνείδητα, όμως το παιδί με ΑΛΔ παρ’όλο που γνωρίζει τι θέλει να πει δεν μπορεί να προγραμματίσει με ακρίβεια και σταθερότητα τις σύνθετες αρθρωτικές κινήσεις.

Τα χαρακτηριστικά της Αναπτυξιακής Λεκτικής Δυσπραξίας;
•Καθυστέρηση στην παραγωγή του λόγου
•Δυσκολία στην μίμηση ήχων και κινήσεων
•Δυσκολία στην άρθρωση συγκεκριμένων φθόγγων ή και συμφωνικών συμπλεγμάτων
•Καλύτερη κατανόηση από έκφραση
•Δυσκολεύεται να αρθρώσει ιδιαίτερα τις πολυσύλλαβες λέξεις
•Προφέρει την ίδια λέξη με διαφορετικό τρόπο
•Μιλάει με αργό ρυθμό και κάνει πολλές παύσεις
•Συχνά απλοποιεί τις λέξεις, αλλάζοντας τα σύμφωνα που το δυσκολεύουν, με αυτά που προφέρει καλύτερα
•Δυσκολία στον έλεγχο της ταχύτητας, του ρυθμού και της έντασης της ομιλίας

Πώς μπορεί να βοηθήσει η λογοθεραπεία;
Ιδανική, όπως και σε κάθε αναπτυξιακή διαταραχή, είναι η πρώιμη παρέμβαση. Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η θεραπεία από τη στιγμή της διάγνωσης, τόσο το καλύτερο. Στην αντιμετώπιση της ΑΛΔ σύμμαχος σημαντικός είναι η επανάληψη, για αυτό η εντατική και εξατομικευμένη παρέμβαση μπορεί να αποδειχθεί πολύ αποτελεσματική. Το πρόγραμμα της θεραπείας ξεκινά από τις ήδη κατακτημένες γλωσσικές δεξιότητες του παιδιού και η ομιλία χτίζεται σταδιακά και με υπομονή σε πιο σύνθετες γλωσσικές δομές. Η εξάσκηση είναι πολύπλευρη με πολλαπλά ερεθίσματα. Το παιδί για να μάθει να μιλά πρέπει να εξασκεί την ομιλία του και όχι τους αρθρωτές του ωστόσο η πολύ-αισθητηριακή ανατροφοδότηση (ακουστική, οπτική, απτική, γνωστική, ιδιοδεκτική) είναι σημαντικός αρωγός κι ενισχύει τον συντονισμό και την οργάνωση των κινήσεων.
Συνήθως η θεραπεία απαιτεί χρόνο και υπομονή και απαιτεί πολύ καλό υποστηρικτικό περιβάλλον και συχνή εξάσκηση στο σπίτι.

Είμαι γονιός. Πώς μπορώ να βοηθήσω;
Πολλά πράγματα που φαίνονται εύκολα για εσάς, για το δυσπραξικό παιδί φαίνονται πολύπλοκα και απαιτούν πολύ κόπο και ενέργεια από την πλευρά του. Επομένως, αρχικά θα πρέπει να του μειώσουμε το άγχος και να του αυξήσουμε την αυτοεκτίμηση, η οποία πολλές φορές δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα απόρριψης και παραίτησης.
•Οργανώστε το χώρο μελέτης
•Δώστε του χρόνο να επεξεργαστεί αυτό που ζητάτε
•Ζητήστε να σας περιγράψει με δικά του λόγια πώς θα κάνει μια δραστηριότητα
•Βοηθήστε το παιδί στην πράξη, δείξτε του τί και πώς πρέπει να κάνει
•Προσπαθήστε να του μαθαίνετε ένα πράγμα τη φορά
•Παίξτε ομαδικά παιχνίδια
•Ξεκινήστε μια αθλητική δραστηριότητα μαζί
•Λύστε μαζί ένα puzzle

Η ΑΛΔ δεν είναι μία κατάσταση προσωρινή που το παιδί απλώς θα ξεπεράσει. Χωρίς την κατάλληλη παρέμβαση η ομιλία δεν θα εξελιχθεί καθώς η δυσπραξία δεν ακολουθεί τυπικά αναπτυξιακά μοτίβα.

φωτο: logosgnosis.gr