Έχουν περάσει 30 ολόκληρα χρόνια από τη στιγμή κατά την οποία το πλοίο “Παναγιώτης” άφησε το ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο νησί μας καθιστώντας την ομώνυμη παραλία σημείο αναφοράς σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Από τη μέρα του ναυαγίου του στην πολύ όμορφη παραλία της Ζακύνθου, κανένας φορέας δεν έχει επέμβει, ώστε αυτό που “δημιούργησε” απλόχερα η φύση, για τη Ζάκυνθο και την Ελλάδα, να συνεχίσει να υπάρχει και στο μέλλον.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος για τον οποίο προχωρά άμεσα η σύνταξη μελέτης στο πλαίσιο συνεργασίας του δήμου Ζακυνθίων με το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων προκειμένου πριν το καλοκαίρι να ξεκινήσει η διαδικασία συντήρησης του.
Πρόκειται επι της ουσίας για το πρώτο βήμα στο όλο εγχείρημα αφού στόχος είναι να διαπιστωθεί σε ποια κατάσταση βρίσκεται το πλοίο, που μας διαφημίζει σε ολόκληρο τον κόσμο.
Άλλωστε, κανείς δεν διαφωνεί πως αποτελεί σημείο παγκόσμιας αναφοράς. Ένα από τα περισσότερο φωτογραφημένα θέματα και μεταξύ των 100 καλύτερων παραλιών του πλανήτη στην οποία έχουν γυριστεί πολύ γνωστά διαφημιστικά τρέϊλερ ακόμα και ταινίες, το “Ναυάγιο”.
Την καλοκαιρινή περίοδο συνωστίζονται χιλιάδες τουρίστες που φτάνουν εκεί με ημερόπλοια. Το “κουφάρι” του πλοίου “Παναγιώτης”, που κοσμεί τη διάσημη παραλία, εμφανίζει σημάδια φθοράς, τα οποία οφείλονται στο χρόνο, αλλά και στους ανθρώπους που το έχουν “λεηλατήσει” (κάθε χρόνο οι τουρίστες παίρνουν και από ένα μικρό κομμάτι του πλοίου ως… “σουβενίρ”).
Σήμερα όλοι αναγνωρίζουν ότι η παραλία του, που έχει 300 μέτρα μήκος, έχει επιβαρυνθεί σημαντικά από τη μεγάλη επισκεψιμότητα. Στόχος, λοιπόν, είναι να διατηρηθεί και να αναβαθμιστεί η ευρύτερη περιοχή. Για να γίνει, όμως, κάτι τέτοιο απαιτεί τη λήψη μέτρων ασφαλείας και περιορισμών ώστε η επικείμενη τουριστική περίοδος να κυλήσει υπό διαφορετικούς όρους και προϋποθέσεις.
Η “αυτοψία”
Όπως έχει γίνει γνωστό από τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Τουρισμού Αντώνη Νικολουδάκη, η αυτοψία στο “κουφάρι” του πλοίου “Παναγιώτης” που στολίζει την ξακουστή παραλία του “Ναυαγίου”, θα πραγματοποιηθεί από το Τμήμα Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.
Μάλιστα, στις 17 Μαΐου, ο καθηγητής του Τμήματος Χρήστος Καρύδης θα επισκεφτεί την ακτή μαζί με ειδικό κλιμάκιο, και θα κάνει μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το πιο διάσημο και πολυφωτογραφημένο πλοίο της Ζακύνθου ή πιο σωστά ότι έχει απομείνει σήμερα από αυτό.
Η αποτύπωση της σημερινής κατάστασης του πλοίου θα είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για την συντήρηση και διάσωσή του και οι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν. Η μελέτη αυτή, ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύψουν, είτε θα γίνει από το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, είτε από κάποιο άλλο Πανεπιστημιακό Ίδρυμα με το οποίο θα συνεργαστεί το ΤΕΙ.
Το πρότζεκτ
Ετσι, αναμένεται πλέον να ξεκινήσει οριστικά το project της Συντήρησης και αποκατάστασης του πλοίου που αποτελεί το σήματα κατατεθέν της παραλίας. Οι συναντήσεις και οι συνεννοήσεις που έγιναν μεταξύ της Επιτροπής Τουρισμού του Δήμου και του Αντιπροέδρου της, Αντώνη Νικολουδάκη με τη Διευθύντρια του Τμήματος Συντήρησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αδαμαντία Καμπιώτη, διήρκεσαν αρκετούς μήνες. Το αποτέλεσμα ήταν να έρθει τελικώς στο νησί μας ο Καθηγητής που συνεργάζεται με το Τ.Ε.Ι. για να πραγματοποιήσει την πρώτη αναγνωριστική επίσκεψη ώστε, επιτέλους, να ξεκινήσει η κατάρτιση της σχετικής μελέτης. Το Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων αναμένεται να παραδώσει τη μελέτη αυτή στο Δήμο Ζακύνθου εντός του 2016, έτσι ώστε να μπορεί να ξεκινήσει η υλοποίηση του σημαντικού αυτού έργου άμεσα και να παραδοθεί στους επισκέπτες το καλοκαίρι του 2017. Υπάρχει μάλιστα το ενδιαφέρον να καταγραφούν με λεπτομέρειες όλες οι εργασίες και οι συζητήσεις ώστε να αποτελέσουν μια περιγραφή, μέσα από το λόγο των υπεύθυνων και τη δύναμη της εικόνας. Φανταστείτε ένα βίντεο που να καταγράφει όλο το project, «τη διάσωση του Ναυαγίου» τι δυναμική θα είχε και τι αντίκτυπο θα είχε η προς τα έξω επικοινωνία του.
Εδώ και χρόνια
Κάλιο αργά παρά ποτέ θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς αφού, εδώ και δεκαετίες παρά τις εξαγγελίες και τις δεσμεύσεις που έχουν γίνει για την προστασία του πλοίου από τη φθορά του χρόνου, δεν έχουν γίνει ούτε υποτυπώδεις παρεμβάσεις, γεγονός που αποδεικνύει ότι η φροντίδα και η σημασία που δείχνουμε για το Ναυάγιο, είναι αντιστρόφως ανάλογη της δημοσιότητας και της προβολής που έχει η συγκεκριμένη ακτή. Δεν μένει, όμως, μόνο σε αυτό, ο δήμος, αφού έχει ωριμάσει τώρα πια, και η ιδέα για τοποθέτηση φύλακα – ναυαγοσώστη αλλά και περίφραξη του “Ναυαγίου” διότι αν συνεχιστεί το… ξέφραγο αμπέλι, στο τέλος δεν θα υπάρχει το πλοίο. Για αυτό και επίκειται και η έκδοση Κανονιστικής Απόφαση για την ασφαλή και ομαλή πρόσβαση στην περιοχή (χερσαίος και θαλάσσιος χώρος), στο Πόρτο Βρώμη, στο Μαραθονήσι, κ.λ.π.
Η ιστορία
Το “Ναυάγιο” είναι ένα ναυάγιο πλοίου που ξεβράστηκε σε μια απομονωμένη παραλία της Ζακύνθου και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα του νησιού. Το ναυάγιο συνέβη το 1980, όταν το πλοίο “Παναγιώτης”, το οποίο ανήκε σε έναν Κεφαλονίτη λανθασμένα υπήρχε η πληροφορία για πολλά χρόνια πως, μετέφερε παράνομα τσιγάρα, από την Τουρκία σε διεθνή ύδατα, όπου θα τα πουλούσε σε προσυμφωνημένο σημείο.
Το πλοίο, ωστόσο, λόγω εξαιρετικά δυσμενών καιρικών συνθηκών και χαλασμένης μηχανής, βρέθηκε εκτός πορείας και σύντομα έπεσε στα βράχια της βορειοδυτικής πλευράς της Ζακύνθου. Μέχρι τότε, η παραλία ονομαζόταν Άγιος Γεώργιος.
Ο καπετάνιος Χαράλαμπος Κομποθέκρας – Κοτσορός και το πλήρωμα ήταν επίσης από την Κεφαλονιά, ενώ το -κατά δήλωση τού καπετάνιου- εσφαλμένα θεωρούμενο ως παράνομο φορτίο συνόδευαν κάθε φορά και δύο Ιταλοί λαθρέμποροι, οι οποίοι και επέβλεπαν την παράδοση. Τους ισχυρισμούς αυτούς κατέρριψε στην ιστοσελίδα του ο ίδιος ο καπετάνιος παρουσιάζοντας τα πρακτικά των δικών.
Στην αρχή οι κάτοικοι είχαν θορυβηθεί εξαιτίας της περιβαντολλογικής καταστροφής που πίστευαν πως θα δημιουργούσε το συγκεκριμένο καράβι με το φορτίο του, και κατ επέκταση και στον τουρισμό του νησιού. Όμως λίγο καιρό μετά αποτέλεσε πόλο έλξης για τουρίστες εγχώριους και μη. Δεν είναι τυχαίο πως διεθνείς εφημερίδες τη συγκαταλέγουν μέσα στις 23 ομορφότερες παραλίες του κόσμου.
Σήμερα, το ναυάγιο έχει προσαράξει στο κέντρο μιας απρόσιτης παραλίας, με αμμοχάλικο την οποία μπορεί να επισκεφθεί κανείς μόνο διά θαλάσσης και ελικοπτέρου καθώς είναι ένα από τα πιο διάσημα αξιοθέατα του νησιού. Λόγω του δύσβατου της περιοχής, τα νερά της παραμένουν κρυστάλλινα και διάφανα μέχρι και σήμερα.