H μουσική παράδοση των Ελληνόφωνων της Κάτω Ιταλίας

ΖΑΚΥΝΘΟΣ – Σ’ ένα ταξίδι στα Ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας μας προσκαλεί, την Κυριακή 3 Ιουνίου και ώρα 1-3 μ.μ., η τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ-1 “Το Αλάτι της Γης” όπου ο Λάμπρος Λιάβας (μαζί με τον Νίκο Διονυσόπουλο) ήταν από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με τη μουσική παράδοση των Ελληνοφώνων, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, κάνοντας γνωστά στο πανελλήνιο τα τραγούδια και τους χορούς τους μέσα από την έκδοση του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος «Η Ελληνική Μουσική παράδοση στην Κάτω Ιταλία – Ελληνόφωνοι, Αλβανόφωνοι».
Στα ίδια χώματα της “Μεγάλης Ελλάδας” (Magna Graecia) όπου άκμασαν οι αρχαίες ελληνικές αποικίες, η “Γκρεκάνικη” παράδοση επιβιώνει στις μέρες μας σε δυο ξεχωριστές περιοχές: στην Απουλία-Σαλέντο και στην Καλαβρία, με διαφορετικές διαλέκτους, τοπικές παραδόσεις, τραγούδια, μουσικές και χορούς. Η εκπομπή υποδέχεται ένα από τα πιο παλιά και αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα των Ελληνόφωνων του Σαλέντο, το “Arakne Mediterrannea” που διευθύνει η Ima Gianuzzi και το οποίο έχει πολλές φορές βρεθεί στο νησί μας προσκεκλημένο από τους “Τραγουδιστάδες τση Ζάκυθος”, εξαιρετική τραγουδίστρια, χορεύτρια και ερευνήτρια της μουσικοχορευτικής παράδοσης των Ελληνοφώνων. Στην παρέα προστίθενται και οι «Encardia», μια ομάδα από ταλαντούχους Έλληνες μουσικούς (Κώστας Κωσταντάτος, Βαγγέλης Παπαγεωργίου, Μιχάλης Κονταξάκης, Ναταλία Κωτσάνη και Αναστασία Δουλφή), που από το 2005 ασχολούνται αποκλειστικά με τη μουσική του ιταλικού Νότου και την προβάλουν μέσα από τη δισκογραφία και τις εμφανίσεις τους.
Παρουσιάζονται παλαιά τραγούδια στο “γκρίκο”, την ελληνική διάλεκτο της Κάτω Ιταλίας, καθώς και νεότερες μπαλάντες που αναφέρονται στη σύγχρονη πραγματικότητα με κορυφαίο το πρόβλημα της μετανάστευσης. Ανάμεσά τους και τα τραγούδια του Franco Corliano από το χωριό Calimera του Σαλέντο, με πιο χαρακτηριστικό το “Κλάμα της γυναίκας του εμιγκράντου”, γνωστό στην Ελλάδα ως “Άντρα μου πάει”. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον τελετουργικό χορό της “ταραντέλα-πίτσικα”, που πήρε το όνομά της από την ελληνική αποικία του Τάραντα και συνδέεται με μιαν αρχαιότατη παράδοση, μορφή μουσικού εξορκισμού-χοροθεραπείας! Τα μέλη του συγκροτήματος “Arakne Mediterrannea” παρουσιάζουν διαφορετικές παραλλαγές του χορού, καρπό συστηματικής επιτόπιας έρευνας, ενώ συμμετέχει και μια ομάδα από χορευτές-μαθητές στα σεμινάρια της ταραντέλας που πραγματοποιούν οι “Encardia”
Παράλληλα, γίνεται αναφορά στην ιστορία, τη γλώσσα, τις επαφές με την Ελλάδα και τις προσπάθειες των Ελληνόφωνων να διατηρήσουν την ταυτότητα και τον πολιτισμό τους στην εποχή της παγκοσμιοποίησης.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΗΝ “ΗΜΕΡΑ”
www.imerazante.gr