Ημερίδα για το ΧΥΤΥ διοργανώνει η ΕΕΤΕ Μηχανικών

Υπέρ της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων στο νησί μας, στη Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και σε όλη τη χώρα, καθώς και υπέρ προγραμμάτων ελαχιστοποίησης των απορριμμάτων που παράγουμε και προγραμμάτων ανακύκλωσης, της εξάντλησης όλων των δυνατοτήτων της σύγχρονης τεχνολογίας για την μέγιστη ανάκτηση χρήσιμων υλικών, της μέγιστης ελαχιστοποίησης των υπολειμμάτων και της λειτουργίας ΧΥΤΥ με μικρές εγκαταστάσεις διαχείρισης (ΟΕΔΑ) με σαφείς αποφάσεις από την αρχή τάσσεται η Επιστημονική Ένωση Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Μηχανικών.
Όλα αυτά, βέβαια, με επιλογή της πραγματικά κατάλληλης θέσης, με τις απαιτούμενες υποδομές για την λειτουργία του, την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων για την περιοχή που θα λειτουργήσει παίρνοντας όλα τα μέτρα ασφαλείας και την μεγιστοποίηση του οφέλους για την περιοχή λειτουργίας, μέσα από τις θέσεις εργασίας, την αξιοποίηση της παραγόμενης ενέργειας και τα αντισταθμιστικά οφέλη, όπως και για την ευρύτερη περιοχή.
Ειδικότερα σε σχετική ανακοίνωση τα μέλη της Ένωσης αναφέρουν ότι “ο Χ.Υ.Τ.Υ. δεν είναι μια νέου τύπου χωματερή όπως λανθασμένα έχουν στο μυαλό τους πολλοί άνθρωποι, αλλά μια μέθοδος ελεγχόμενης και οργανωμένης διάθεσης των απορριμμάτων στο έδαφος, κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές. Μια Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διάθεσης Απορριμμάτων αποτελείται από ένα εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης και χώρο υγειονομικής ταφής των υπολειμμάτων της.
Η επιλογή και αναζήτηση κατάλληλων χώρων ταφής αποτελεί ένα ευαίσθητο ζήτημα που προκαλεί, σχεδόν πάντα, τη σφοδρή αντίδραση των κατοίκων της επιλεγείσας περιοχής και μόνιμο πονοκέφαλο για την τοπική αυτοδιοίκηση. Αν και είναι φυσιολογικό οι πολίτες να είναι επιφυλακτικοί ή και εχθρικοί σε τέτοιες αποφάσεις, καθώς απουσιάζει παντελώς οποιαδήποτε υπεύθυνη ενημέρωση και προηγούμενος σχεδιασμός, αυτή η εχθρική αντιμετώπιση έχει σαν αποτέλεσμα, τα κριτήρια χωροθέτησης ενός ΧΥΤΑ να είναι μόνο η απόσταση από οικισμούς και η απόκρυψη από οδικά δίκτυα.
Τα κριτήρια που θα έπρεπε να τίθενται πραγματικά είναι διαφορετικά και σημαντικά όπως η σύσταση και η κλίση του εδάφους, το υπόβαθρο, ο υδροφόρος ορίζοντας, η πρόσβαση στο χώρο, κ.λ.π.
Εύκολα λοιπόν αντιλαμβάνεται κάποιος ότι απαιτείται ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των πολιτών για να στηριχτεί η ορθή λειτουργία του ΧΥΤΥ από τη βάση, με την δημιουργία εξειδικευμένων ομάδων οι οποίες θα μεταφέρουν στον πολίτη την κατάλληλη γνώση για τη στήριξη αυτού του εγχειρήματος.
Σήμερα είναι φανερό και πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι η γενίκευση της αποκεντρωμένης διαχείρισης με διαλογή στην πηγή (από τον ίδιο τον πολίτη) και μικρές εγκαταστάσεις σε επίπεδο Δήμου, μαζί με το κόστος θα μείωνε δραματικά και το κλάσμα των υπολειμμάτων που θα έπρεπε να πάει σε ΧΥΤΥ σε σχέση με τις κεντρικές εγκαταστάσεις διαχείρισης. Αυτό αποδεικνύεται εύκολα για μια σειρά προφανείς λόγους όπως: α) μικρές εγκαταστάσεις κατά τεκμήριο ανακτούν περισσότερα υλικά, β) υλικά με χαρακτηριστικά αδρανών (μπαζών) που σήμερα θα κατέληγαν σε ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ (5-10% του συνόλου) απλώς γιατί η μετατροπή τους σε 3Α αμμοχάλικο είναι ασύμφορη λόγω του κόστους μεταφοράς από απομακρυσμένους κεντρικούς χώρους διαχείρισης για αξιοποίηση στην οδοποιία δεν θα κατέληγαν σε ΧΥΤΥ αν παράγονταν κοντά στα σημεία αξιοποίησης τους”.

Ανάληψη πρωτοβουλιών
Έχοντας ως πρώτιστο στόχο την ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των πολιτών, η ΕΕΤΕΜ θα αναλάβει στο προσεχές διάστημα, με δική της πρωτοβουλία, την διοργάνωση μιας ανοικτής Ημερίδας με θέμα το ΧΥΤΥ, όπου συγκεκριμένοι επιστήμονες μπορούν να μας μεταφέρουν την ενημέρωση και ακόμα και την τεχνογνωσία που καταρχήν απαιτείται για μια αποτελεσματική συμμετοχή.
Με γνώμονα όλα τα παραπάνω η Ένωση επισημαίνει ότι:
– Το ερώτημα στο οποίο οφείλει η κοινωνία μας να απαντήσει σε σχέση με οποιαδήποτε μέθοδο διαχείρισης απορριμμάτων είναι εάν θέλουμε διαχείριση με χωματουργικά για χώρους ταφής (και όλα τα δεινά που οι χώροι αυτοί δημιουργούν) ή διαχείριση απορριμμάτων χωρίς αυτά.
– Αν θέλουμε περιβαλλοντικά ασφαλή και βιώσιμη διαχείριση προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, τότε η πρόταση της ΕΕΤΕΜ για αποκεντρωμένες μικρές ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης υπό συνθήκες κοινωνικού ελέγχου και λειτουργίας σε επίπεδο δήμων, είναι τεχνικά άρτια, ρεαλιστική, οικονομικά βιώσιμη και εύκολα εφαρμόσιμη. Αυτό ισχύει διότι η πρόταση εισάγει τεκμηριωμένα τις αρχές της εγγύτητας και της μικρής κλίμακας στην διαχείριση των σκουπιδιών σύμφωνα με τους κανόνες της κοινωνικής δικαιοσύνης και της επιστήμης της οικολογίας.
– Οποιαδήποτε συζήτηση για συγκεκριμένη πρόταση χωροθέτησης σήμερα των αποκεντρωμένων ΟΕΔΑ είναι πρωθύστερη καθώς αν δεν καταλήξει κάποιος πρώτα στο «τι» και στο «πως» είναι παράλογο να ασχοληθεί με το «που» και το «πόσο».
Κλείνοντας, ενθαρρύνει – χαιρετίζει και καλωσορίζει τον διάλογο που ήδη φαίνεται ότι ξεκινά στην κοινωνία μας για την διαχείριση των απορριμμάτων. Η δημόσια παράθεση (και αντιπαράθεση) απόψεων, θέσεων και ενστάσεων για το ζήτημα αποτελεί την καλύτερη εγγύηση και ελπίδα, ότι το δυσβάσταχτο φορτίο που αποτελεί για τη χώρα η διαχείριση των απορριμμάτων γρήγορα θα μετατραπεί σε ευκαιρία για τους ανθρώπους, το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής.