Στις αρχές τις δεκαετίας του 1990, δηλαδή κοντά 20 χρόνια τώρα, στη Χίο και με τη παρουσία εκεί του Επικεφαλής της Επιτροπής Νησιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Τοπική Αυτοδιοίκηση Νησιωτικών Περιοχών της Χώρας, εκπροσωπούμενη κυρίως από νησιωτικές ΤΕΔΚ του Αιγαίου και του Ιονίου,(μία από αυτές ήταν και η ΤΕΔΚ Ζακύνθου) προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα συλλογικό όργανο για την επεξεργασία θέσεων, προώθηση πρωτοβουλιών, προγραμμάτων και πολιτικών της Αυτοδιοίκησης με πρωταρχικό σκοπό τη σύνθεση και θεσμοθέτηση στη Χώρα μας συγκροτημένης και σχεδιασμένης νησιωτικής πολιτικής. Το εγχείρημα δε στέφθηκε με επιτυχία.
Στα μέσα της ίδιας 10ετίας και πάλι στη Χίο 19 νησιωτικά Επιμελητήρια της Ελλάδας ίδρυσαν τον Επιμελητηριακό Όμιλο Ανάπτυξης Νησιών ώστε από κοινού να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις που βιώνουν οι νησιώτες, εξ΄ αιτίας της γεωπολιτικής μειονεξίας των νησιών.
Σήμερα ο Όμιλος πραγματοποιεί στο Νησί μας την 26η Γενική Συνέλευσή-του με το πολύ ενδιαφέρον από κάθε άποψη αντικείμενο: “Νησιωτικότητα και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού”.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σήμερα, ακόμη, αναζητεί (διεκδικώντας, χωρίς επεξεργασμένες θέσεις) την ύπαρξη νησιωτικών πολιτικών για την νησιωτική τοπική αυτοδιοίκηση και την νησιωτική ανάπτυξη.
Η Πολιτεία σήμερα ετοιμάζεται και μέσω της Ίδρυσης του Ινστιτούτου Νησιωτικής Πολιτικής να δημιουργήσει κάτι που έπρεπε από 10τίες να υπάρχει στη Χώρα μας που αποτελεί την μεγαλύτερη πολυνησία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο νησιωτικός επιμελητηριακός κόσμος σήμερα προσπαθεί να εμπλουτίσει και να συνθέσει θέσεις και προτάσεις για να διεκδικήσει ειδικές πολιτικές για τα νησιά.
Τι συμπέρασμα αντλεί κάποιος από όλα αυτά ?
Το συμπέρασμα είναι προφανές και αυταπόδεικτο και περικλείεται σε μια λέξη τη λέξη ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ !
Οφείλουμε όλοι, Τοπική Αυτοδιοίκηση και ο Επιχειρηματικός Κόσμος των Νησιών να συνεργαστεί, σε τοπική, περιφερειακή και εθνική βάση με συγκεκριμένους στόχους.
Σε ότι μας αφορά εμάς τους ανθρώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης των νησιών απαιτείται να ενσωματώσουμε στο κεντρικό κορμό της πολιτικής μας, την επεξεργασία θέσεων και προτάσεων, τη προώθηση και διεκδίκηση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων προγραμμάτων και ειδικών θεσμοθετημένων ρυθμίσεων για την άρση ή την αντιμετώπιση της μειονεκτικότητας που δημιουργεί η νησιωτικότητα. Ταυτόχρονα χρειάζεται να εξειδικεύσουμε πολιτικές για δράσεις που η νησωτικότητά μας θα είναι ενεργό και αποδοτικό, οικονομικά και κοινωνικά συγκριτικό πλεονέκτημά μας.
Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο η στενή και υψηλών απαιτήσεων συνεργασία μας με τον επιχειρηματικό κόσμο αποτελεί πράγματι βασική προϋπόθεση.
Η Πολιτεία εκ των πραγμάτων και σύμφωνα βέβαια την πολιτική Βούληση των Κυβερνώντων δεν μπορεί παρά να ανταποκριθεί στον άλφα ή βήτα βαθμό, να θεσμοθετήσει, να νομοθετήσει, να περιλάβει στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, διακριτά και συγκεκριμένα τη νησιωτικότητα…
Δεν μπορώ λοιπόν να μην επιχαίρω ιδιαιτέρως για τη διοργάνωση εδώ στο Νησί μας της Γενικής Συνέλευσης της ΕΟΑΕΝ που είμαι βέβαιος ότι και αυτή θα συμβάλει σημαντικά στην επεξεργασία προτάσεων προς τα αρμόδια Υπουργεία.
Για το συγκεκριμένο αντικείμενο της Γενικής Συνέλευσης, θα ήθελα να πω τούτο:
Εναλλακτικές – ποιοτικές μορφές τουρισμού στα νησιά σημαίνουν και προϋποθέτουν αφενός υποδομές και αφετέρου για τις περισσότερες από τις μορφές αυτές τουρισμού σημαίνουν και προϋποθέτουν αναπτυξιακό σχεδιασμό και ανάπτυξη και μάλιστα αειφορική ανάπτυξη της νησιωτικής ενδοχώρας στο σύνολό της και όχι αποσπασματικά.
Στο Δήμο Αρτεμισίων, Δήμο ουσιαστικά της ενδοχώρας της Ζακύνθου, σχεδιάσαμε επίπονα μια ολοκληρωμένη πρόταση για τη δημιουργία μιας οικοτουριστικής διαδρομής – ενός οδοιπορικού στην τοπική αρχιτεκτονική και αγροτική παράδοση και ιστορία μας
Πρόκειται για μια διαδρομή μήκους 3,5 χλμ στα χωριά της Ρίζας που επεκτείνεται μέσω της «Λαγκάδας» ακόμη 5χλμ έως τον Κοιλιωμένο και που μπορεί να συνεχισθεί έως τη γραφική Λούχα όπου εκεί ολοκληρώνουμε τη Δημιουργία του Ανοικτού της Μουσείου Αγροτικής Ιστορίας που περιλαμβάνει σχεδόν όλο το Χωριό.
Δεν σχεδιάσαμε όμως απλά ένα μονοπάτι. Εκπονήσαμε ολοκληρωμένες μελέτες για κάθε εκκλησιαστικό σωζόμενο ακόμη μνημείο και Ναό, για την αποκατάστασή του ή τη συντήρησή του, για τη στερέωσή του ή την ανάδειξή του, εκπονήσαμε μελέτες για την ανάδειξη των προσεισμικών ερειπωμένων οικισμών και μελέτες για την κατασκευή και τη μορφή αυτού του ας πούμε μονοπατιού μέσου πλάτους 5 μέτρων και ακόμη προβλέψαμε και σχεδιάσαμε τον εξοπλισμό που απαιτείται.
Κάναμε όλα αυτά ως χρέος, για τη συνείδησή μας, για να περισωθεί ότι ακόμη μπορεί να περισωθεί από αυτά που συνθέτουν και αντικατοπτρίζουν στο χώρο την ταυτότητά μας την ιστορία μας τον πολιτισμό μας.
Όμως ταυτόχρονα δημιουργήσαμε μια συγκεκριμένη ολοκληρωμένη εναλλακτική τουριστική πρόταση σε μια μεγάλη περιοχή της ενδοχώρας ενός νησιού που το χαρακτηρίζει ο μαζικός κλασσικός τουρισμός της παραλίας.
Τώρα προσπαθούμε να εντάξουμε την πρότασή μας σε κάποιο χρηματοδοτικό μέσο.
Διερωτώμαι όμως ποια θα είναι τα κριτήρια με τα οποία θα εξετάσουν την επιλεξιμότητά της και ποια θα είναι αυτά για το ύψος της χρηματοδότησής της.
Ξέρετε… η σχέση κόστους / οφέλους και η κατά κεφαλήν επένδυση είναι έννοιες που για να εφαρμοσθούν στο νησιωτικό χώρο, χρειάζεται να λάβουν υπόψη τους πολλά ποιοτικά επιμέρους κριτήρια μιας νησιωτικής πολιτικής που όμως αυτή δεν υπάρχει ακόμη στη Χώρα μας.
*Χαιρετισμος – τοποθέτηση του Δημάρχου Αρτεμισίων και Προέδρου της Ε.Α.Σ.Ζ., Αντώνη Αντίοχου, στη 26η Γενική Συνέλευση του Επιμελητηριακού Ομίλου Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών, με θέμα “Νησιωτικότητα και Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού” που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 29 Μαΐου, στο Φώσκολο.
του δημάρχου Αρτεμισίων, Αντώνη Αντίοχου*