«Η Ελλάδα διανύει την πιο κρίσιμη περίοδο της σύγχρονης ιστορίας της και το δίλημμα που τίθεται δεν είναι μεταξύ ύφεσης και ανάπτυξης, αλλά μεταξύ σωτηρίας της οικονομίας και χρεοκοπίας», τονίζει ο Βουλευτής Ζακύνθου Δημήτρης Βαρβαρίγος, αναγνωρίζοντας, ωστόσο, «ότι η κυβέρνηση έχει αναγκαστεί να λάβει σκληρά μέτρα, τα οποία, ίσως, να έχουν οδηγήσει σε αδικίες, αλλά ήταν αναγκαία, προκειμένου να αποφύγουμε τα αδιέξοδα».
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο έμπειρος πολιτικός του νησιού μας αναλύει την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση, καθώς και όλα τα σενάρια περί χρεοκοπίας, Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και επαναφοράς της δραχμής, υπεραμύνεται της πολιτικής και των ενεργειών τού Γιώργου Παπανδρέου και τονίζει ότι οι αποφάσεις και οι ενέργειες των κυβερνήσεων Μητσοτάκη και Καραμανλή οδήγησαν τη χώρα μας στη σημερινή οικονομική δίνη, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι πρέπει να βλέπουμε το μέλλον με αισιοδοξία, γιατί η κυβέρνηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να αποφευχθεί η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας.
Επιπλέον, σημειώνει με έμφαση ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας δεν είναι το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα, αλλά η ανύπαρκτη ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, γιατί, όπως υποστηρίζει, «δεν παράγουμε σχεδόν τίποτα και αυτά τα λίγα που παράγουμε, δεν μπορούμε να τα πουλήσουμε, γιατί δεν είμαστε ανταγωνιστικοί, ενώ από την έκβαση αυτού του γεγονότος, δηλαδή το πόσο ανταγωνιστική μπορεί να γίνει η οικονομία μας, θα κριθεί και η παρούσα μάχη για τη διάσωσή της».
Ερωτηθείς για την επικείμενη πτώχευση του νησιού μας, λόγω των χρεών των δήμων ο κ. Βαρβαρίγος υπογράμμισε ότι «δυστυχώς, υπήρξαν φαινόμενα διαλυτικά στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης και κάποιοι αξιοποίησαν την εξουσία για δικό τους όφελος και βούλιαξαν τη Ζάκυνθο», καθώς και ότι «η κυβέρνηση πρέπει να παραπέμπει στη Δικαιοσύνη κάθε υπόθεση κατάχρησης του δημοσίου χρήματος και οι ένοχοι πρέπει να τιμωρούνται».
Η οικονομία της χώρας μας εξακολουθεί να διάγει δύσκολες ώρες, ενώ πολλοί διεθνείς οικονομικοί φορείς διατείνονται ότι δεν πρόκειται να αποφύγουμε την πτώχευση. Ποια η εκτίμησή σας;
Είναι βέβαιο ότι η χώρα βρίσκεται στην πιο δύσκολη περίοδο μετά τη μεταπολίτευση. Η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός αγωνίζονται δυνατά, για να βγούμε από την κρίση. Ο Γιώργος Παπανδρέου, με τεράστια κινητικότητα – βρίσκεται διαρκώς σε ένα αεροπλάνο και επισκέπτεται κυβερνήσεις και ηγέτες – προσπαθεί να αποκαταστήσει τη χαμένη αξιοπιστία της χώρας και, σε ελάχιστο χρόνο, έχει καταφέρει σημαντικά πράγματα, όπως η διεθνοποίηση του ελληνικού προβλήματος, καθώς και να κερδίσει την πολιτική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.
Ωστόσο, παρ’ όλα αυτά, όπως έχει δηλώσει, επανειλημμένως, ο κ. Παπανδρέου, δε ζητάμε οικονομική βοήθεια από κανέναν, ζητάμε τη δυνατότητα να μπορούμε να δανειζόμαστε με τους ίδιους όρους, με τους οποίους δανείζονται και οι άλλες χώρες, υποστηρίζοντας ότι θα λύσουμε το πρόβλημά μας, στηριζόμενοι στις δικές μας δυνάμεις.
Βέβαια, στη λύση πρέπει να συμβάλουμε όλοι και πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δε γίνεται διαφορετικά. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχει αναγνωρίσει ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί έχουν δημιουργήσει, σε ένα βαθμό, και αδικίες, γιατί είναι μέτρα κατεπείγοντος χαρακτήρα. Το βάρος πέφτει σε όλους και η κυβέρνηση προσπαθεί να είναι όσο περισσότερο μπορεί δίκαιη, και αυτό διαπιστώνεται στο φορολογικό νομοσχέδιο, που έχει κατατεθεί για συζήτηση στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στην εβδομάδα, το οποίο αποκαθιστά τις φορολογικές αδικίες που υπήρξαν μέχρι σήμερα. Το νέο σύστημα περιορίζει τη φοροδιαφυγή και κατανείμει – κατά το δυνατόν – ισότιμα τα βάρη στους Έλληνες πολίτες. Όμως, απαιτείται πολύ δουλειά και αντοχή από όλους, ώστε να βγάλουμε τη χώρα από αυτή τη δίνη της κρίσης.
Επιπλέον, το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας δεν είναι το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα, αλλά η ανύπαρκτη ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Δεν παράγουμε σχεδόν τίποτα και αυτά τα λίγα που παράγουμε δεν μπορούμε να τα πουλήσουμε, γιατί δεν είμαστε ανταγωνιστικοί.
Η ανεργία μεγαλώνει στη χώρα μας και αυτό αποτελεί τη μεγάλη συνέπεια της μη ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας. Από την έκβαση αυτού του γεγονότος, δηλαδή το πόσο ανταγωνιστική μπορεί να γίνει η οικονομία μας, θα κριθεί και η παρούσα μάχη για τη διάσωσή της.
Πολλοί κατηγορούν το ΠΑΣΟΚ ότι έχει εφαρμόσει δεξιά πολιτική και ότι τα μέτρα θα μπορούσαν να στήριζαν τα λαϊκά στρώματα. Τι απαντάτε;
Ο καθένας μπορεί να λέει όσα συνθήματα θέλει. Εγώ θα μιλήσω με στοιχεία: Αν μελετήσει κάποιος τις διατάξεις του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, θα διαπιστώσει ότι το ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ, ελαφρύνεται και πληρώνει λιγότερους φόρους, διότι βαρύνονται τα εισοδήματα που ξεπερνούν το ποσό αυτό και αποτελεί ένα σημαντικό δείγμα της δίκαιης φορολογικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ.
Αναμφίβολα, κάποια μέτρα θίγουν τα εισοδήματα των δημοσίων υπαλλήλων, κυρίως, αλλά ο Γιώργος Παπανδρέου έχει, κατ’ επανάληψη, δηλώσει ότι τα μέτρα είναι σκληρά, αλλά δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά, γιατί, εάν δεν περιόριζε τις δημόσιες δαπάνες, δε θα μπορούσαμε να δανειστούμε και θα οδηγούμαστε στη χρεοκοπία, γεγονός χειρότερο και άδικο για όλους.
Ποιες είναι οι συνέπειες της χρεοκοπίας της χώρας;
Χρεοκοπία σημαίνει παύση πληρωμών, γιατί το κράτος αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. Δηλαδή, δεν μπορεί να πληρώσει μισθούς, συντάξεις, τους προμηθευτές του, τα δημόσια έργα και το χρέος του. Πρόκειται για πλήρη κατάρρευση.
Αυτό το έχουμε βιώσει και στο παρελθόν…
Το 1897 και πληρώναμε μέχρι πρόσφατα. Τότε, η χώρα ετέθη σε διεθνή οικονομικό έλεγχο, λόγω χρεοκοπίας, και ανέλαβε τη διαχείριση της οικονομίας διεθνής επιτροπή, η οποία έπαιρνε από τους πόρους της οικονομίας το μέρος που αντιστοιχούσε στα χρέη της και ό,τι απέμενε, το διέθετε στους πολίτες.
Εάν οδηγηθούμε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τι θα γίνει;
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα βάλει πιο σκληρούς όρους και θα θιγεί περισσότερος κόσμος.
Έχουν βάση τα σενάρια περί επιστροφής της δραχμής;
Μέχρι σήμερα οι πάντες το διαψεύδουν, αλλά κατά τη γνώμη μου, κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Το μεγάλο στοίχημα είναι η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας. Δηλαδή, οι τιμές των προϊόντων πρέπει να είναι τέτοιες, ώστε να ανταγωνιζόμαστε τα προϊόντα των άλλων χωρών και να τα εκτοπίζουμε από τις διεθνείς αγορές.
Ένα όπλο της ανταγωνιστικότητας είναι το νόμισμα κάθε χώρας και η δυνατότητά της να το υποτιμά, ώστε να μειώνεται η αξία του, οπότε οι τιμές των προϊόντων της γίνονταν αυτομάτως ανταγωνιστικές, λόγω, όμως, της συμμετοχής μας στην ΟΝΕ, δεν έχουμε, σήμερα, τέτοια δυνατότητα. Άλλος τρόπος βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας είναι η καλύτερη οργάνωση της παραγωγής, ο εκσυγχρονισμός και οι νέες τεχνολογίες. Όμως, για να αποδώσουν τέτοια μέτρα, απαιτείται πολύς χρόνος. Γρήγοροι τρόποι αύξησης της ανταγωνιστικότητας είναι η υποτίμηση του νομίσματος, κάτι που με την ΟΝΕ δεν μπορεί να γίνει, καθώς και η μείωση του κόστους εργασίας.
Σχέδιο για την ανάπτυξη έχουμε;
Βεβαίως και υπάρχει σχέδιο για την ανάπτυξη. Τα όπλα που έχουμε για την ανάπτυξη είναι το ΕΣΠΑ, ο αναπτυξιακός νόμος, το ΤΕΜΤΕ για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και το φορολογικό νομοσχέδιο, που στοχεύει στην ανάπτυξη. Αυτά είναι τα θεσμικά εργαλεία που θα δώσουν ώθηση στην οικονομία. Φυσικά, δεν μπορούν να λειτουργήσουν, άμεσα, γιατί χρειάζεται χρόνος, ώστε να γίνουν επενδύσεις και να αποδώσουν.
Οι περικοπές μισθών και συντάξεων δεν οδηγούν σε ύφεση και λιτότητα;
Πράγματι, υπάρχει αυτό το δεδομένο. Μάλιστα, όταν ερωτάται ο Πρωθυπουργός γι’ αυτό, απαντά ότι δεν τίθεται τέτοιο δίλημμα μεταξύ ύφεσης και ανάπτυξης, αλλά μεταξύ σωτηρίας της οικονομίας και χρεοκοπίας. Αυτή την ώρα, προτεραιότητα, για εμάς, είναι η αποφυγή της χρεοκοπίας. Είναι σίγουρο ότι θα περάσουμε από ένα στάδιο ύφεσης, θα πάμε παρακάτω, αλλά, στη συνέχεια, θα υπάρξει ανάκαμψη.
Πώς θα αντιμετωπίσετε την κοινωνική αντίδραση στην πολιτική σας;
Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει πει ότι τους πρώτους μήνες του 2010 θα ληφθούν όσες αποφάσεις δεν ελήφθησαν, τα τελευταία σαράντα χρόνια, οπότε αντιλαμβάνεστε τη σημαντικότητά τους. Είναι φυσικό να αντιδράσει ο κόσμος, γιατί μειώνονται τα εισοδήματά του και δυσκολεύεται η ζωή του.
Όμως, θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι, αν δε ληφθούν αυτά τα αναγκαία μέτρα, η κατάσταση, στην οποία βρίσκεται τώρα, θα χειροτερέψει ακόμα περισσότερο και γι’ αυτό το λόγο χρειάζεται σύνεση, λογική, μέτρο και προσπάθεια από όλους.
Η πολιτική που ασκήθηκε από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα οδήγησε την Ελλάδα σ’ αυτό το αδιέξοδο; Κλείνει εδώ ο κύκλος της;
Η μεταπολίτευση έχει ολοκληρωθεί εδώ και κάποια χρόνια. Έκλεισε ο κύκλος της και άρχισε ένας νέος. Όμως, ας μην αφορίσουμε και καταδικάσουμε τη μεταπολίτευση, γιατί προσέφερε σημαντικά πράγματα στον ελληνικό λαό· απεκατέστησε τη δημοκρατία και είναι η περίοδος, από συστάσεως του κράτους μας, με την περισσότερη ευμάρεια, ανάπτυξη και δικαιώματα.
Παρόλα αυτά, δημιουργήθηκαν και προβλήματα, τα οποία βιώνουμε σήμερα, γιατί συσωρεύτηκαν κάποια ζητήματα, επειδή δεν υπήρξε μέτρο στη διαχείριση, με αποτέλεσμα να χαθεί ο έλεγχος και να φτάσουμε στο σημείο που είμαστε σήμερα.
Μιλώντας για τη μεταπολίτευση και το πολιτικό μας σύστημα, δεν μπορούμε να τους βάλουμε όλους στην ίδια μοίρα. Θα αναφέρω δύο χαρακτηριστικές περιόδους της μεταπολίτευσης· την περίοδο 1989 – 1993 και 2004 – 2009. Και στις δύο περιόδους έχουμε αλματώδη επιβάρυνση των δεικτών της οικονομίας. Την πρώτη περίοδο, το δημόσιο χρέος από 69% έφθασε στο110% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα έφτασε στο 13% του ΑΕΠ. Το 1993 ήταν 13%, δηλαδή η χώρα βρέθηκε στην ίδια κατάσταση που είναι σήμερα, στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, γιατί δεν μπορούσε να δανειστεί και να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Όμως, η εποχή ήταν διαφορετική, δεν ήμαστε στην ΟΝΕ και δεν είχαμε τις υποχρεώσεις και τους περιορισμούς που επιβάλλει η Οικονομική και Νομισματική Ένωση.
Υπήρχε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος είχε άριστες σχέσεις με τους Άραβες, που είχαν αρκετά χρήματα(πετροδολάρια) και δάνεισαν τότε την Ελλάδα και ξεπεράσαμε την κρίση.
Το χρέος άρχισε να μειώνεται από 110% και το παραδώσαμε στο 98,5% του ΑΕΠ και το έλλειμμα από 13% του ΑΕΠ στο 1,7%.
Ο πληθωρισμός από 13%, που ήταν το 1993, παραδόθηκε στο 1,5% και ξανά, από το 2004 έως το 2009, το δημόσιο χρέος εκτοξεύθηκε στο 115 – 120% του ΑΕΠ, το δημόσιο έλλειμμα στο 13%, ενώ ο τιμάριθμος δε μεταβλήθηκε, λόγω της ΟΝΕ και τους περιορισμούς που επιβάλλει. Οπότε, τα μέτρα, που θα περιορίσουν την κρίση, υπάγονται στους κανόνες της ΟΝΕ και το βάρος πέφτει στη σημερινή γενιά.
Στα προηγούμενα χρόνια, το βάρος του δανεισμού μετατίθετο στις επόμενες γενιές, γιατί υπήρχε μεγαλύτερη άνεση για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ενώ, σήμερα, όλα πρέπει να γίνουν τώρα.
Τι μέλλον έχει ένας τριαντάρης στην Ελλάδα του σήμερα;
Πιστεύω ότι πρέπει να βλέπουμε το μέλλον με αισιοδοξία. Νομίζω ότι, για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, πρέπει να γίνει μια σύγκριση και είμαι σίγουρος ότι αυτό το μέλλον πρέπει να φαντάζει πολύ πιο αισιόδοξο από το δικό μας, όταν ήμαστε σ’ αυτήν την ηλικία.
Αυτή είναι η Ελλάδα που ονειρευτήκατε;
Δεν είναι αυτή η Ελλάδα που ονειρεύτηκα με όλα αυτά τα προβλήματα που έχει. Παρόλα αυτά, είναι μια Ελλάδα καλύτερη από αυτήν που έζησα, όταν ήμουν νεότερος. Σίγουρα, έχουν βελτιωθεί πολλά πράγματα, αλλά έχουν δημιουργηθεί και νέα προβλήματα. Γι’ αυτό, υπάρχει η πολιτική και αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος της. Δηλαδή, να τα λύνει και να αφήνει ανοιχτούς τους ορίζοντες, ώστε να βελτιώνεται το επίπεδο ζωής.
Έχουμε και μία Ζάκυνθο, η οποία έχει πτωχεύσει, αφού τα χρέη της τοπικής αυτοδιοίκησης ανέρχονται στα 75.000.000 ευρώ περίπου. Πώς το σχολιάζετε;
Μέσα στο σκηνικό που υπάρχει στη χώρα, η Ζάκυνθος είναι το χειρότερο κομμάτι του. Δυστυχώς, υπήρξαν διαλυτικά φαινόμενα στο χώρο της Tοπικής Aυτοδιοίκησης και, επειδή έχουν μεταφερθεί αρκετές εξουσίες στο θεσμό αυτό, η άσκησή τους δεν έγινε προς όφελος της Ζακυνθινής κοινωνίας. Κάποιοι αξιοποίησαν την εξουσία για δικό τους όφελος και βούλιαξαν το νησί μας.
Όμως, δεν πρέπει να είμαστε ισοπεδωτικοί, γιατί υπάρχουν άνθρωποι στο χώρο της αυτοδιοίκησης, οι οποίοι αγωνίστηκαν και προσπαθούν να ανατρέψουν το κλίμα και τα αποτελέσματα της διαχείρισης των προηγούμενων χρόνων.
Ωστόσο, η ζημιά έχει γίνει και, μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό. Πρέπει να ανατραπεί αυτή η κατάσταση, γιατί χάθηκαν ευκαιρίες με τη διαχείριση των κοινοτικών προγραμμάτων και ο πακτωλός των ευρωπαϊκών χρημάτων δεν έπιασε τόπο στη Ζάκυνθο.
Τόσο στη Ζάκυνθο, όσο και στη χώρα μας, έχουν γίνει μεγάλα σκάνδαλα. Οι υπαίτιοι αυτών των σκανδάλων θα οδηγηθούν στη φυλακή;
Αυτή είναι η πρώτη κουβέντα που μου λένε οι πολίτες. Ζητούν την τιμωρία όσων ενέχονται στα σκάνδαλα. Είναι δίκαιη λαϊκή απαίτηση και η κυβέρνηση την έχει κατά νου. Όμως, εκείνο που θέλω να τονίσω είναι ότι η κυβέρνηση δεν έχει τη δυνατότητα να τιμωρήσει, γιατί αυτός είναι ο ρόλος της Δικαιοσύνης. Η κυβέρνηση, λοιπόν, πρέπει να παραπέμπει στη Δικαιοσύνη κάθε υπόθεση κατάχρησης του δημοσίου χρήματος και η Δικαιοσύνη πρέπει να τιμωρήσει τους ενόχους.
Η Κυβέρνηση θα προχωρήσει στην ίδρυση ενός δήμου στο νησί μας και ήδη υπάρχει συνωστισμός υποψηφίων στο κόμμα σας, ενώ σας «χρεώνουν» ήδη συμπάθειες και αντιπάθειες. Πώς τα αντιμετωπίζετε όλα αυτά;
Διατηρώ πολύ καλές σχέσεις με όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και δεν πρόκειται να επιλέξω εγώ τον υποψήφιο, αλλά η βάση του κόμματος, με εσωκομματικές διαδικασίες. Θα στηρίξω τον υποψήφιο που θα αναδείξει το κόμμα και θα σταθώ πλάι του, όπως κάνω πάντα.
Ποια Ζάκυνθο ονειρεύεστε;
Μια Ζάκυνθο με απλά πράγματα. Να μπορείς να κυκλοφορήσεις στο δρόμο με περισσότερη ασφάλεια. Να υπάρχει ένα περιβάλλον που προστατεύεται, γιατί αποτελεί την ίδια τη ζωή μας. Να υπάρχει καθαριότητα, νερό, το οποίο λείπει και αντιμετωπίζουμε, διαρκώς, το άγχος εάν θα φτάσει για το καλοκαίρι.
Να υπάρχει δυνατότητα απασχόλησης για όλους τους νέους, που είναι και το σημαντικότερο. Δηλαδή, να υπάρχει ένα περιβάλλον, το οποίο δε θα είναι εχθρικό για τους ανθρώπους που ζουν σ’ αυτόν τον τόπο.